پادکست آموزشی اخلاق در پژوهش
این پادکست به همت معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با همکاری دانشگاه علوم پزشکی تهران تهیه شده و در پادگیر شنوتو به آدرس https://shenoto.com/channel/podcast/HelsinCast قابل شنیدن است.
در اپیزود صفر هلسینکست، ما به معرفی اهداف این مجموعه‌ی آموزشی می‌پردازیم. موضوع این پادکست، اخلاق در انتشار آثار پژوهشی است. ما در هر قسمت به یکی از تخلفات یا جنبه‌های اخلاقی در انتشار مقالات و دیگر آثار پژوهشی می‌پردازیم؛ از جمله سرقت‌های علمی، تخلفات در نویسندگی مقالات، استفاده از هوش مصنوعی و غیره.
مخاطبین این پادکست در درجه‌ی نخست پژوهشگران و دانشگاهیان، و در درجه‌ی بعد تمام کسانی هستند که نسبت به علم و اخلاق دغدغه دارند.
معرفی اعضای تیم هلسینکست :
«دکتر فریبا اصغری» «دکتر پیام کبیری» «دکتر فرزانه شیرانی» «فرشاد شاه‌کرمی» «فروزان بیگلری» «مرضیه سمیعی» «سایه جلالی»
اپیزود 1: اهمیت اخلاق در انتشار آثار پژوهشی
آن چه در #اپیزود یک هلسینکست می‌شنوید:
چرا اخلاق در انتشار آثار پژوهشی مهم است؟
شیوع سوءرفتارهای پژوهشی در ایران و جهان چقدر است؟
سوءرفتارها چگونه شناسایی می‌شوند؟ چطور با آن‌ها برخورد می‌شود؟
وظیفه‌ی حفاظت از تولید صادقانه‌ی علم بر عهده‌ی کیست؟
نگارش: دکتر فریبا اصغری، دکتر پیام کبیری
گویندگی: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: فروزان بیگلری
اپیزود2:نویسندگی و مشارکت:بخش نخست
آن چه در #اپیزود دوم هلسینکست می‌شنوید:
معیارهای نویسندگی (Authorship Criteria) چه هستند؟
ترتیب نام نویسندگان باید به چه صورت باشد؟
نقش نویسنده‌ی مسئول (Corresponding Author) چیست؟
مجلات در این زمینه چه وظیفه‌ای دارند؟
نگارش: دکتر فریبا اصغری، فرشاد شاه‌کرمی، حدیث قاسمی
گویندگی: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: فروزان بیگلری
اپیزود3:نویسندگی و مشارکت:بخش دوم
آن چه در #اپیزود سوم هلسینکست می‌شنوید:
چه تخلفاتی ممکن است در زمینه‌ی نویسندگی رخ دهد؟
به چه کسانی نویسنده‌ی نامرئی (ghost author) و نویسنده‌ی مهمان (guest author) گفته می‌شود؟
چگونه می‌توان از بروز اختلافات در این زمینه پیش‌گیری کرد؟
پژوهشگران و مجلات چگونه باید با چنین تخلفاتی برخورد کنند؟
نگارش: دکتر فریبا اصغری، فرشاد شاه‌کرمی، حدیث قاسمی
گویندگی: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: فروزان بیگلری
اپیزود4:سرقت ادبی
آن چه در #اپیزود چهارم هلسینکست می‌شنوید:
سرقت ادبی (Plagiarism) چیست و چه انواعی دارد؟
ارتباط آن با حق نشر (Copyright) چیست؟ ©
چطور می‌توان از ارتکاب آن پیش‌گیری کرد؟
چگونه می‌توان این تخلف را شناسایی و با آن برخورد کرد؟
نگارش: دکتر فریبا اصغری، مرضیه سمیعی
گوینده: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: فروزان بیگلری
اپیزود5: چاپ دوگانه و زائد
آن چه در #اپیزود پنجم هلسینکست می‌شنوید:
انتشار تکراری، زائد یا هم‌پوشان چه انواعی دارد؟
آیا انتشار مقاله به چند زبان اشکالی دارد؟
آیا انتشار مقاله‌ای که قبلا در یک کنفرانس ارائه شده اشکالی دارد؟
سالامی اسلایسینگ (Salami Slicing) چیست؟
با مشکلات و تخلفات در این زمینه چگونه باید مواجه شد؟
نگارش: دکتر پیام کبیری، مرضیه سمیعی
گوینده: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: فروزان بیگلری
اپیزود6:هوش مصنوعی در انتشار آثار پژوهشی
آن چه در #اپیزود ششم هلسینکست می‌شنوید:
استفاده از هوش مصنوعی در نگارش مقالات،
مسئله‌ی حق نویسندگی و اذعان به مشارکت ابزارهای هوش مصنوعی
توجه به حریم خصوصی، کپی‌رایت و سرقت ادبی در استفاده از مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs)،
استفاده‌ی داوران هم‌تا، سردبیران و مجلات از ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی،
و مواجهه با تخلفات و سوءرفتارها در این زمینه.
نگارش: دکتر فریبا اصغری، سایه جلالی
ویرایش: دکتر فرزانه شیرانی، فرشاد شاه‌کرمی
گوینده: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: فروزان بیگلری
اپیزود7:وابستگی های سازمانی نویسندگان
آن چه در #اپیزود هفتم هلسینکست می‌شنوید:
وابستگی سازمانی (Affiliation) پژوهشگران چیست و چه اهمیتی دارد؟
در صورت بازنشستگی یا تغییر محل کار کدام وابستگی را باید درج کرد؟
چه نوع تخلفاتی در این زمینه رخ می‌دهد؟
آیا می‌توان در ازای دریافت پول وابستگی یک مرکز خاص را درج کرد؟
مجلات در برخورد با وابستگی‌های نادرست یا ناروا چه باید بکنند؟
نگارش: دکتر فریبا اصغری، سایه جلالی
ویرایش: دکتر فریبا اصغری، فرشاد شاه‌کرمی
گوینده: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: فروزان بیگلری
اپیزود8:استفاده های نادرست از آمار،دستکاری و جعل داده ها
آن چه در #اپیزود هشتم هلسینکست می‌شنوید:
سوگیری گزینشی چیست و چرا خطرناک است؟
پی هکینگ چیست و چه پیامدهایی دارد؟
چرا ثبت پروپوزال‌ها پیش از پژوهش اهمیت دارد؟
تکرار مطالعات توسط محققان و انتشار نتایج منفی توسط ناشران مهم است؟
نگارش: سایه جلالی، دکتر فریبا اصغری،
ویرایش: دکتر فرزانه شیرانی، فرشاد شاه‌کرمی، دکتر فریبا اصغری
گوینده: فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: میثم فلاحپور
اسپاتیفای | اپل پادکست | شنوتو | کست باکس
اپیزود9:دستکاری و تخلفات در ارجاع‌دهی
آن چه در #اپیزود نهم هلسینکست می‌شنوید:
مفهوم ارجاع‌دهی و اهمیت آن در مقالات،
انواع دستکاری و تخلفات در ارجاع‌دهی.
دلایل و انگیزه‌های دستکاری ارجاعات
روش‌های مقابله با سوءاستفاده از ارجاع‌دهی
رویکرد با تخلفات نویسندگان، داوران و سردبیران در دستکاری ارجاعات
نگارش: سایه جلالی، دکتر فریبا اصغری
ویرایش: دکتر فریبا اصغری، دکتر فرزانه شیرانی، فرشاد شاه‌کرمی.
گوینده: دکتر فرزانه شیرانی، فرشاد شاه‌کرمی
تدوین: میثم فلاحپور
اپیزود10: تعارض منافع
آن چه در #اپیزود دهم هلسینکست می‌شنوید:
تعریف و اهمیت تعارض منافع
تاثیر تعارض منافع بر پژوهش
مدیریت تعارض منافع وظایف پژوهشگران و داوران و مجلات رسیدگی به تعارض منافع اعلام نشده
نویسندگان نگارش: دکتر فریبا اصغری
ویرایش: دکتر فرزانه شیرانی، فرشاد شاه‌کرمی.
گوینده: دکتر پیام کبیری تدوین: میثم فلاحپور
۱۱- تاییدیه کمیته اخلاق در پژوهش، رضایت آگاهانه بیمار
آن چه در اپیزود یازدهم هلسینکست می‌شنوید:
رعایت اصول اخلاقی در پژوهش‌های انسانی چه اهمیتی دارد؟
چه پژوهش‌هایی نیاز به تأییدیه کمیته اخلاق دارند و چگونه باید آن را دریافت کرد؟
چگونه می‌توان اطلاعات بیماران را در گزارش‌های موردی در مجلات منتشر کرد؟
نقش سردبیران مجلات علمی در نظارت بر رعایت اصول اخلاقی در پژوهش‌ها چیست؟
نگارش: دکتر فریبا اصغری، مرضیه سمیعی
ویرایش: دکتر فرزانه شیرانی
گوینده: دکتر پیام کبیری
تدوین: میثم فلاحپور
سروش
نظر شما :